Gurbet Kuşları, senaryosunu Turgut Özakman'in yazdığı 1964 yapımı filmdir. Orhan Kemal'in 1962 yılında yayımlanan Gurbet Kuşları adlı romanından uyarlanmıştır. 1. Antalya Film Şenliği'nde "En İyi Yönetmen" ve "En İyi Film" ödüllerine layık görülmüştür.
Film, Kahramanmaraş'tan İstanbul'a daha iyi bir yaşam sürebilmek için gelen bir ailenin verdiği yaşam mücadelesini anlatır. Yeşilçamın ünlü jönü Cüneyt Arkın'ın yıldızı bu filmle parlamıştır. Toplumsal bozulmayı anlatmıştır.
Konusu
Tahir Ağa, Maraş'ta işleri bozulunca bütün mal varlığını satıp karısı Hatice, oğulları Selim, Murat, Kemal ve kızı Fatoş ile birlikte İstanbul'a göç eder. Bir tamirci dükkânı açar, ancak Tahir Ağa, kendini şirket sahibi olarak tanıtan biri tarafından dolandırılır ve bütün parasını kaybeder. Bunun üzerine küçük bir dükkân açarak toparlanmaya çalışır fakat işler düşündüğü gibi kolay olmayacaktır.
Toplumsal Etkileri
Gurbet Kuşları, Türkiye’deki iç göç olgusuna değinen ilk filmlerden birisidir. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki geleneksel kültüre karşı hükümetler tarafından başlatılan “medenileşme” hareketleri “batılılaşma” olarak kabul görmüştür. Filmin geçtiği 1950'li yıllarda dönüşmek zorunda kalan Türk toplumu içerisinde sosyo-ekonomik sorunlar ortaya çıkmış, sınıf kavramı oluşmuş ve büyük kentlere plansız göçler ve yatırımlar gerçekleşmiştir. Bu dönemlerde büyük ve gelişmiş kentlere göç eden toplulukların amacı daha iyi bir yaşam oluşturabilmek, refaha ulaşabilmektir. Gurbet Kuşları’nda da göçün ilk nedeni olarak aktarılmak istenen olgu, farklı ve refah dolu bir yaşama duyulan özlemdir. Bununla birlikte taşradan veya gelişmemiş bölgelerden şehre göç eden insanlar kendi gelenekselliğini de şehre taşımışlardır. Bu durum toplum içerisinde kültürel kaosa yol açmıştır. Filmde, genç bir kız olan Fatma’nın “batılılaşma” isteğine abileri tarafından konulan “geleneksel” engeller ve baskılar bu duruma örnek verilebilir. Filmdeki “Haybeci” karakteriyle, şehirde var olabilmenin tek yolunun “uyanık ve akıllı” olunması ile mümkün olduğu vurgulanmıştır.[
Yorumlar
Yorum Gönder